ALLAH’IN ADI İLE BAŞLAYALIM HER İŞE

RAHMÂN VE RAHÎM O’DUR, ŞÂHİT OLUR GİDİŞE

DÜŞÜN BU YILDIZLARI YÜKSELİR VE BATARKEN¹

UYUMLU BİR DÜZENDE HİÇ ŞAŞMADAN DÖNERKEN²

BU VARLIKLAR Kİ YÜZER, SÂKİN SÂKİN UZAYDA³

BİRBİRİNİ İZLERLER HAKKIN ÇİZDİĞİ YOLDA⁴ 

BÖYLECE ZİKREDERLER FITRATLARINA UYGUN

BU ONLARIN KULLUĞU, HEP RABLERİNE VURGUN⁵

O HÂLDE BİR DÜŞÜNSEN ŞİDDETLİ SARSINTIYI⁶

ARDINDAN DAHA BÜYÜK HAZIRLANAN DALGAYI⁷

TİTREYEREK ÇARPACAK O GÜN İNSÂNIN KALBİ⁸

GÖZLERİ HEP YERLERDE, TIPKI SUÇLULAR GİBİ⁹

AMA İNSÂN GARİPTİR, DUYSA DA GERÇEKLERİ 

“KİMDİR DİRİLTECEK” DER¹⁰ ÇÜRÜYEN KEMİKLERݹ¹

ÜSTELİK SÖYLER DURUR ALAYCI BİR DEYİŞLE

SONUMUZ HÜSRAN OLUR BU ZARARLI DÖNÜŞLE¹²

SON SAAT Kİ TEK ÇIĞLIK, ANSIZIN BASTIRACAK¹³

İŞTE O ZAMAN İNSÂN GERÇEĞİ ANLAYACAK¹⁴

BU KONUDA BİR ÖRNEK DUYMAK İSTERSEN EĞER

MÛSÂ’NIN KISSASINDAN ŞU HABER SANA YETER¹⁵

HANİ KUTSAL VÂDÎDE SESLENMİŞTİ RAB O’NA¹⁶

AZGIN FİRAVUN’A GİT, ARTIK YAKLAŞTI SONA¹⁷

BİR DE SOR KENDİSİNE İSTER Mİ ARINMAYI?¹⁸

HAŞYETİNİ DUYARAK, RABBİNİ TANIMAYI¹⁹

MÛSÂ YAKLAŞTIĞINDA FİRAVUN’UN YANINA

GÖSTERDİ MÛCİZEYİ RABBİSİNİN ADINA²⁰

AMA O İSYÂN ETTİ, ŞİDDETLE YALANLADI²¹

SONRA KABA ŞEKİLDE MÛSÂ’YI KOVALADI²²

ARKASINDAN TOPLADI HEMEN ADAMLARINI²³

ONLARA ÎLÂN ETTİ YÜCE İLÂHLIĞINI²⁴

KARŞILIKSIZ KALMADI BU CÂHİLCE SÖZLERİ

YAKALANDI HESÂBA KORKU DOLDU GÖZLERİ

ÖNCESİ VE SONRASI İNSÂNLIK İÇİN KEZ²⁵

İBRET OLDU ÂLEME ONA VERİLEN CEZ²⁶

İNSÂN ASLINDA HİÇTİR, KOZMİK SİSTEM YANINDA

ALLAH İÇİN ZORLUK YOK YARATILIŞ ÂNINDA²⁷

GÖK KUBBEYİ YÜKSELTMİŞ, ÂHENK BİÇİM VERMİŞTİR²⁸

GECE KARANLIK İKEN GÜNDÜZ IŞIK SERMİŞTİR²⁹

ARDINDAN YERİ YAYMI޳⁰, SU VE OTLA BEZEMİŞ³¹

YERYÜZÜ ZEMÎNİNİ DAĞLARLA DENGELEMİŞ³²

BÜTÜN BUNLAR NÎMETTİR İNSÂNA VE HAYVANA³³

GEÇİNMEK İÇİN SEBEP, RIZIK OLUR HER CÂNA

BÜTÜN BU GÜZELLİKLER SINIRSIZ DEĞİL ELBET

YENİDEN DİRİLİŞİN SANCISI BUDUR SEYRET³⁴

O GÜN İNSÂN HER ŞEYİ HATIRLAYACAK, AÇIK³⁵

CEHENNEMİN ATEŞİ KARŞISINDADIR ARTIK³⁶

KİM Kİ HAK VE ADÂLET PEŞİNDEN GİTMEMİŞTİR³⁷

BU DÜNYÂ HAYÂTINI TEK YAŞANTI BİLMİŞTİR³⁸

İŞTE CEHENNEM ONUN OLMUŞTUR SIĞINAĞI³⁹

PİŞMANLIKLAR İÇİNDE KALICI BARINAĞI

RABBİNİN HUZÛRUNDA KORKU DUYAN KUL İSE⁴⁰

NEFSİN KÖTÜ ARZUSU VERMEZ ONA VESVESE

VARACAĞI YER CENNET, MUTLULUKLAR İÇİNDE⁴¹

EBEDÎ ESENLİKLE DÂİM ŞÜKÜR DİLİNDE

SON SAATİ SORARLAR SANA EY KUTLU RESÛL⁴²

NEREDEN BİLECEKSİN, BUNDAN DEĞİLSİN MESUL!⁴³

RABBİNİN KATINDADIR O BİLGİNİN ESRÂRI⁴⁴

SENİNSE RİSÂLETİN HAKÎKATİN TEKRÂRI⁴⁵

YAŞADIĞIMIZ ZAMAN BENZEMEZ ÂHİRETE

BU SIRRI ÇÖZDÜN İSE SÜKÛT ET BU HAYRETE⁴⁶

NECMETTİN ŞAHİNLER

23 EKİM 2024, 17.37

TRABZON

1. Nâziât 79/1: “Ven nâziâti garkâ (garkan).”  Bu âyette en yaygın olan yorum, en-nâziât, en-nâşitât, es-sâbihât, es-sâbikât ve el-müdebbirât betimleyici isim-fiillerinin meleklere ve onların ölenlerin ruhlarıyla ilgili tasarruflarına işâret ettiği şeklindedir. Bu yorum, Ebû Müslim el-İsfahânî tarafından şiddetle reddedilmiştir. İsfahânî, -Râzî tarafından aktarıldığına göre- yukarıdaki beş isim-fiilde olduğu gibi, Kur’ân’da meleklerin hiçbir zaman dişil hâlde anılmadıklarını ve bu pasajın da bir istisnâ teşkil edemeyeceğini söyler. Aynı ölçüde zayıf -çünkü bir hayli abartılı- diğer görüşler de, bu beş isim-fiili ölenlerin ruhlarına yâhut cihâda katılmış olan savaşçılara veyâ savaş bineklerine vb. bağlayan açıklamalardır. En açık ve basit yorum, Katâde (Taberî ve Begavî’den naklen) ve Hasan-ı Basrî (Begavî ve Râzî’den naklen) tarafından getirilmiştir. Onlar, bu pasajda kastedilen şeyin, yıldızlar -Güneş ve Ay da dâhil- ve onların uzaydaki hareketleri olduğunu ileri sürmüşlerdir: Bu yorum, söz konusu semavî varlıkların çok çeşitli yörüngeleri ve farklı hızlarıyla büyük bir uyum içinde bulunmalarını Allah’ın planının ve yaratıcılığının bir kanıtı olarak vurgulayan Kur’ân’ın diğer birçok pasajı ile de uyuşmaktadır. ↩︎
2. Nâziât 79/2: “Ven nâşitâti neştâ (neştan).” ↩︎
3. Nâziât 79/3: “Ves sâbihâti sebhâ (sebhan).” ↩︎
4. Nâziât 79/4: “Fes sâbikâti sebkâ (sebkan).” ↩︎
5. Nâziât 79/5: “Fel mudebbirâti emrâ (emren).” ↩︎
6. Nâziât 79/6: “Yevme tercufur râcifeh (râcifetu).” ↩︎
7. Nâziât 79/7: “Tetbeuher râdifeh (râdifetu).” ↩︎
8. Nâziât 79/8: “Kulûbun yevmeizin vâcifeh (vâcifetun).” ↩︎
9. Nâziât 79/9: “Ebsâruhâ hâşiah (hâşiatun).” ↩︎
10. Nâziât 79/10: “Yekûlûne e innâ le merdûdûne fîl hâfireh (hâfireti).” ↩︎
11. Nâziât 79/11: “E izâ kunnâ izâmen nahıreh (nahıreten).” ↩︎
12. Nâziât 79/12: “Kâlû tilke izen kerretun hâsireh (hâsiretun).” ↩︎
13. Nâziât 79/13: “Fe innemâ hiye zecretun vâhıdeh (vâhıdetun).” ↩︎
14. Nâziât 79/14: “Fe izâ hum bis sâhireh (sâhireti).” ↩︎
15. Nâziât 79/15: “Hel etâke hadîsu mûsâ.” ↩︎
16. Nâziât 79/16: “İz nâdâhu rabbuhu bil vâdil mukaddesi tuvâ (tuven).” ↩︎
17. Nâziât 79/17: “İzheb ilâ fir’avne innehu tagâ.” ↩︎
18. Nâziât 79/18: “Fe kul hel leke ilâ en tezekkâ.” ↩︎
19. Nâziât 79/19: “Ve ehdiyeke ilâ rabbike fe tahşâ.” ↩︎
20. Nâziât 79/20: “Fe erâhul âyetel kubrâ.” ↩︎
21. Nâziât 79/21: “Fe kezzebe ve asâ.” ↩︎
22. Nâziât 79/22: “Summe edbere yes’â.” ↩︎
23. Nâziât 79/23: “Fehaşere fe nâdâ.” ↩︎
24. Nâziât 79/24: “Fe kâle ene rabbukumul a’lâ.” ↩︎
25. Nâziât 79/25: “Fe ehazehullâhu nekâlel âhıreti vel ûlâ.” ↩︎
26. Nâziât 79/26: “İnne fî zâlike le ıbreten li men yahşâ.” ↩︎
27. Nâziât 79/27: “E entum eşeddu halkan emis semâ’ (semâu), benâhâ.” ↩︎
28. Nâziât 79/28: “Refea semkehâ fe sevvâhâ.” ↩︎
29. Nâziât 79/29: “Ve agtaşe leylehâ ve ahrece duhâhâ.” ↩︎
30. Nâziât 79/30: “Vel arda ba’de zâlike dehâhâ.” ↩︎
31. Nâziât 79/31: “Ahrece minhâ mâehâ ve mer’âhâ.” ↩︎
32. Nâziât 79/32: “Vel cibâle ersâhâ.” ↩︎
33. Nâziât 79/33: “Metâan lekum ve li en âmikum.” ↩︎
34. Nâziât 79/34: “Fe izâ câetit tammetul kubrâ.” ↩︎
35. Nâziât 79/35: “Yevme yetezekkerul insânu mâ seâ.” ↩︎
36. Nâziât 79/36: “Ve burrizetil cahîmu li men yerâ.” ↩︎
37. Nâziât 79/37: “Fe emmâ men tagâ.” ↩︎
38. Nâziât 79/38: “Ve âserel hayâted dunyâ.” ↩︎
39. Nâziât 79/39: “Fe innel cahîme hiyel me’vâ.” ↩︎
40. Nâziât 79/40: “Ve emmâ men hâfe makâme rabbihî ve nehennefse anil hevâ.” ↩︎
41. Nâziât 79/41: “Fe innel cennete hiyel me’vâ.” ↩︎
42. Nâziât 79/42: “Yes’elûneke anis sâati eyyâne mursâhâ.” ↩︎
43. Nâziât 79/43: “Fîme ente min zikrâhâ.” ↩︎
44. Nâziât 79/44: “İlâ rabbike muntehâhâ.” ↩︎
45. Nâziât 79/45: “İnnemâ ente munziru men yahşâhâ.” ↩︎
46. Nâziât 79/46: “Ke ennehum yevme yerevnehâ lem yelbesû illâ aşiyyeten ev duhâhâ.” ↩︎